Giảng dạy ở bậc đại học luôn đòi hỏi một khối lượng kiến thức và kỹ năng sư phạm lớn. Đó không còn là vấn đề về điểm số hay những kiến thức trong trường phổ thông, mục tiêu của giáo dục đại học nằm ở việc đào tạo ra những người lao động lành nghề và có đam mê với chuyên ngành mà họ được đào tạo. 

Hệ thống giáo dục của trường các nhà cái uy tín châu âu nói chung và khoa Quản trị - Kinh tế quốc tế nói riêng từ lâu đã áp dụng các phương pháp giảng dạy đại học theo hướng tích cực và hiện đại hóa. Các phương pháp hiện nay đều xoay quanh, tập trung vào người học thông qua việc phát huy tinh thần cầu tiến, khơi gợi sự tích cực từ nhận thức của sinh viên. Giảng viên không chỉ là người truyền đạt thông tin về kiến thức môn học đơn thuần mà đã trở thành người hướng dẫn, cố vấn cho các sinh viên tự chủ trong suy nghĩ và hành động thu thập tri thức thông qua các nguồn thông tin.

Sau đây là một số kinh nghiệm từ việc giảng dạy sinh viên chuyên ngành Ngoại thương tại trường các nhà cái uy tín châu âu .

Thứ nhất, cần tạo ra một không gian học tập truyền cảm hứng

Điều đầu tiên mà giảng viên nên làm là đảm bảo có một không khí học tập hấp dẫn và kích thích, tạo ra bầu không khí nơi sinh viên dám đặt câu hỏi và có thể thảo luận về những gì được dạy. Việc này yêu cầu thể hiện sự tôn trọng đối với sinh viên và đảm bảo rằng sinh viên tôn trọng các câu hỏi và ý kiến ​​của nhau. Giảng viên là người cố vấn về kiến ​​thức, tuy nhiên thầy cô sẽ không làm tất cả mọi thứ và cởi mở để sinh viên thảo luận là điều quan trọng. Truyền cảm hứng cho sinh viên thông qua một số câu như: “Đây không phải là một môn học dễ, nhưng tôi biết tất cả các bạn đều có thể làm được”, điều này sẽ kích thích và giúp sinh viên học tập tốt hơn.

Phòng Thực hành - Không gian học tập truyền cảm hứng của sinh viên khoa QT-KTQT

Thứ hai, tổ chức hiệu quả buổi dạy

Một buổi giảng dạy hiệu quả làm tăng cơ hội học hỏi của sinh viên và cả giảng viên. Trong một buổi dạy hiệu quả, sinh viên chỉ đơn giản là có nhiều thời gian hơn để tiếp thu kiến thức. Do đó, chuẩn bị một buổi lên lớp thật tốt. Người giảng viên sẽ đảm bảo rằng các tài liệu, công cụ bài học như laptop, âm thanh, video, v.v... hoạt động tốt trước khi buổi dạy bắt đầu. Thầy cô nên có một kế hoạch rõ ràng những gì muốn làm và đặc biệt là những gì thầy cô muốn sinh viên của mình làm. Sau đó, thầy cô sẽ truyền đạt rõ kế hoạch với sinh viên để họ biết những gì họ có thể mong đợi trong suốt buổi học.

Thứ ba, hướng dẫn rõ ràng

Một hướng dẫn rõ ràng bắt đầu bằng việc giảng viên hiểu rõ việc muốn sinh viên học gì trong một buổi học cụ thể. Điều này có nghĩa là thầy cô bắt đầu với việc thiết lập kết quả học tập dự kiến. Nó sẽ giúp ích cho việc học của sinh viên nếu giảng viên chỉ rõ những kết quả này vào đầu buổi học. Nó cũng giúp sinh viên biết được mối liên hệ giữa kiến ​​thức trong phần học cụ thể này với kiến ​​thức của các hoạt động dạy và học trước và sau khi họ biết tại sao kiến ​​thức trong phần học này lại quan trọng và phù hợp.

Cô Nguyễn Thanh Hòa Bình – Giảng viên khoa QT – KTQT đang hướng dẫn thực hành cho sinh viên ngành Ngoại thương

Thứ tư, tích cực hóa việc học

Việc học tập không chỉ dừng lại ở việc thầy cô sẽ truyền đạt kiến thức suốt 45 phút của một tiết học. Sinh viên có trách nhiệm học hỏi từ những gì được dạy. Tuy nhiên, giảng viên cũng có trách nhiệm kích hoạt việc học của sinh viên. Và cả hai điều này không diễn ra cùng nhau một cách tự nhiên. Với việc đưa ra bài tập trong giờ học, tổ chức thảo luận với sinh viên (và đảm bảo rằng tất cả mọi người đều tham gia vào việc đó), để sinh viên suy nghĩ lớn hơn, v.v..., tất cả đều là những yếu tố quan trọng mà sinh viên thực sự đang suy nghĩ về bài học. 

Bên cạnh đó, đã có rất nhiều nghiên cứu cho thấy học tập hợp tác, nơi sinh viên thực sự phải học cùng nhau, thảo luận bài học cùng nhau và hướng dẫn lẫn nhau, là rất hiệu quả. Vì vậy, việc định hướng cho sinh viên giải thích cho nhau những gì được dạy, là một cách hiệu quả để tích cực hóa việc học.

Sinh viên ngành Ngoại thương đang thảo luận về bài học

Thứ năm, khuyến khích tư duy ở sinh viên

Giảng viên thường mong đợi rằng sinh viên biết cách học và cách điều khiển quá trình học tập trong lĩnh vực của họ. Tuy nhiên, hầu hết sinh viên gặp khó khăn trong việc học những lĩnh vực hoàn toàn mới, vì họ không nhận thức được chiến lược học tập của bản thân. Do đó, để cải thiện việc học của sinh viên, sẽ rất hữu ích khi giảng viên làm rõ quá trình học tập và thảo luận về vấn đề này với sinh viên. Ví dụ về điều này là dạy sinh viên cách họ có thể đơn giản hóa các vấn đề phức tạp, giải quyết vấn đề trước lớp bằng cách suy nghĩ tích cực. “Hãy suy nghĩ thử xem chúng ta sẽ giải quyết vấn đề này như thế nào... Tuần trước chúng ta đã gặp một vấn đề tương tự, nhưng lần này thì khác, vì vậy có lẽ chúng ta có thể bắt đầu với giải pháp của tuần trước và xem nó sẽ diễn ra như thế nào... ”. Việc giảng viên có thể dạy sinh viên luôn kiểm tra câu trả lời của mình, khuyến khích tư duy phản biện của sinh viên là rất hiệu quả đối với giảng dạy ở bậc đại học.

Sinh viên ngành Ngoại thương đang được giảng viên khuyến khích tự thực hành sử dụng phần mềm khai báo hải quan

Ở bất kỳ cấp độ học nào, không riêng gì giáo dục đại học, việc giảng dạy của thầy cô là rất quan trọng. Nền giáo dục Việt Nam đang trên đà đổi mới, trong đó phương pháp dạy học đang có sự thay đổi lớn từ chương trình giáo dục tiếp cận nội dung thành tiếp cận gần hơn năng lực của người học. Việc tăng cường học tập, đặc biệt là học tập theo nhóm, đổi mới góc nhìn của giảng viên – sinh viên theo hướng cộng tác là đã và đang là một phương pháp được khoa QT-KTQT nói riêng và trường các nhà cái uy tín châu âu nói chung áp dụng hiệu quả.